Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Pomiń baner

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Zmarł Józef Piórek

Zmarł Józef Piórek

W dniu 22 kwietnia 2024 roku zmarł, w wieku 75 lat, Józef Piórek. Z Instytutem Matematyki UJ był związany przez 49 lat. Msza Święta Żałobna zostanie odprawiona w środę, 24 kwietnia 2024 r. o godzinie 11:00 w kaplicy na Cmentarzu Batowickim, przy ul. Powstańców 48, po czym nastąpi odprowadzenie Zmarłego na miejsce wiecznego spoczynku.

Uczęszczał do Szkoły Podstawowej nr 4 w Krakowie, a potem do I Liceum Ogólnokształcącego im. B. Nowodworskiego w Krakowie. Matematyki w liceum uczył go słynny krakowski nauczyciel, Wojciech Komusiński. Nie było wtedy klas „profilowanych”; z jego 27-osobowej klasy 8 osób ukończyło studia na Wydziale Mat-Fiz-Chem UJ, a co najmniej 12 – studia techniczne. Piórek, po zdaniu matury w 1967 roku, rozpoczął studia matematyczne, które ukończył z wyróżnieniem w 1972 roku – z wszystkich matematycznych egzaminów otrzymał podczas studiów oceny bardzo dobre. Podczas studiów przez dwa lata pełnił funkcję prezesa Koła Matematyków Studentów UJ. Jego aktywność z tego okresu najlepiej była przez lata pamiętana dzięki Instytutowi Matematyki Najwspółcześniejszej. To on wymyślił ten Instytut i był pierwszym przewodniczącym Supremum IMN. W ramach działalności IMN grupa studentów matematyki zajęła się, w szczególności, gromadzeniem „odkryć matematyki najwspółcześniejszej” (jak zbiór absurdalny, czyli zbiór, który nie zawiera żadnego zbioru czy półpunkt, czyli przedział [x,x) – lewy półpunkt lub (x,x] – prawy półpunkt) i badaniem powstałych na tej kanwie teorii. Dorobek IMN został wydany później przez Koło Matematyków Studentów UJ w kilkakrotnie wznawianym skrypcie, skrót dokonań opublikowany zaś w Delcie nr 4/1993.

Bezpośrednio po studiach Piórek rozpoczął studia doktoranckie; po trzech latach, w 1975 roku, uzyskał doktorat. Promotorem rozprawy, dotyczącej równań różniczkowych i twierdzeń typu Orlicza, był Andrzej Lasota. Po doktoracie Józef Piórek został zatrudniony w Instytucie Matematyki UJ.

Już podczas studiów doktoranckich rozpoczął aktywną pracę z młodzieżą. W 1973 roku zaczął prowadzić kółko matematyczme w I LO, którego był absolwentem, i prowadził je (nie otrzymując za to żadnego honorarium) przez 5 lat. Ponadto organizował w liceum konkursy zadań matematycznych i turnieje gier; sam fundował nagrody. Od 1978 roku przez 12 lat uczył matematyki w klasach uniwersyteckich w V LO im. A. Witkowskiego w Krakowie. Wygłaszał też odczyty popularne dla młodzieży. Potrafił w wyjątkowo precyzyjny, ścisły a przy tym dowcipny sposób mówić o matematyce. Miał niewątpliwy udział w tym, że wielu młodych ludzi, zarówno jego uczniów, jak i uczestników prowadzonych przez niego kółek oraz wykładów, zdecydowało się podjąć studia matematyczne lub studia na innym kierunku związanym z matematyką.

Przez wiele lat utrzymywał aktywne kontakty z Kołem Matematyków Studentów UJ. Wkrótce po studiach został opiekunem naukowym Szkół Koła i tę funkcję pełnił przez kilkanaście lat. Uczestniczył w prawie 30 takich szkołach, w ogromnej większości jako opiekun; dzielił się z młodszymi adeptami matematyki swoją ogromną wiedzą, nie tylko matematyczną, a także wielokrotnie wpływał na świetną atmosferę. Jego rozmaite dowcipne komentarze i uwagi były później szeroko rozpowszechniane. Brał też udział w innych pracach Koła, które w 1977 roku wyróżniło go członkostwem honorowym. Był czwartym członkiem honorowym Koła; przed nim tę godność otrzymali Stanisław Gołąb, Józef Gurgul oraz Stanisław Krystyn Zaremba.
 
Wkrótce po tym, gdy został zatrudniony na UJ, zakład kierowany przez profesora Andrzeja Lasotę (z Piórkiem w składzie) został przeniesiony do nowo utworzonego Instytutu Informatyki. Choć w innym Instytucie, ale na tym samym Wydziale (wówczas: Mat-Fiz-Chem), Piórek dalej miał ścisłe związki z Instytutem Matematyki, gdzie prowadził zajęcia ze studentami – uczył studentów także w Instytucie Informatyki, w którym przez pewien okres pełnił funkcję wicedyrektora. Po kilku latach powrócił oficjalnie do Instytutu Matematyki.

W 1978 roku zaangażował się w prace Komitetu Okręgowego Olimpiady Matematycznej, którego członkiem był aż przez 33 lata. Ocena i poprawa prac olimpijskich zawsze wykonywana była przez niego bardzo solidnie i terminowo; wnikliwie badał prace uczestników olimpiady, często bardzo trudne do przeanalizowania. Niejednokrotnie znakomicie prezentował na „herbatkach poolimpijskich” interesujące własne rozwiązania zadań. Przez wiele lat wchodził też w skład jury małopolskiego Konkursu Pracu Uczniowskich z matematyki, był także członkiem komisji oceniającej prace uczestników Międzyszkolnych Zawodów Matematycznych, organizowanych przez Wojewódzki Ośrodek Metodyczny w Krakowie.

Przez lata pracował aktywnie w Polskim Towarzystwie Matematycznym. Pełnił m.in. funkcje sekretarza Oddziału Krakowskiego, przewodniczącego Komisji Szkolnictwa i Popularyzacji Oddziału; wielokrotnie wybierano go delegatem na Walne Zgromadzenia PTM.

Był matematykiem niezwykle wszechstronnym, o wielkiej ogólnej wiedzy matematycznej – prowadził wykłady i ćwiczenia z bardzo różnych przedmiotów, praktycznie dla wszystkich specjalności. Wykładał i prowadził ćwiczenia między innymi z analizy matematycznej, teorii mnogości, geometrii, topologii, algebry i dydaktyki matematyki. Prowadził rozmaite wykłady monograficzne, a na szczególne podkreślenie zasługuje jego autorski wykład z teorii gier. Perfekcja jego wykładów sprawiała, że zapisana przez niego na wykładzie tablica robiła wrażenie strony w wydrukowanej książce. Szczególne znaczenie miało to w przypadku przez lata prowadzonego wykładu z teorii mnogości dla studentów pierwszego roku.

Nie zaniedbał przy tym Piórek pracy naukowej, choć nie była ona głównym elementem jego działalności matematycznej. Jak mówił, doktorat zrobił „za szybko” i w efekcie dostał pewnej „zadyszki”. Niemniej, jest autorem ważnych rezultatów, głównie z teorii chaosu, a pewne jego wyniki bardzo wysoko oceniał Andrzej Lasota.

Jest też autorem trzech podręczników szkolnych z matematyki (napisał je wspólnie ze Zdzisławem Pogodą, podręczniki wydało wydawnictwo Znak). Opracował też „wewnętrzne” skrypty, w tym bardzo ciekawy „Geometria elementarna” oraz przeznaczony dla uczniów skrypt poświęcony teorii mnogości. Przez ponad dwadzieścia lat zajmował się również profesjonalnie tłumaczeniami z języka angielskiego i z polskiego na angielski. Przetłumaczył m.in. kilka książek z serii „Świat jest matematyczny”, wydanej w Polsce przez RBA.

Był erudytą o wielkiej ogólnej wiedzy, nie tylko matematycznej. Pasjami czytał książki o bardzo różnorodnej tematyce, był właścicielem niezwykle bogatego księgozbioru. Innymi jego zainteresowaniami były gra w brydża, kierki i ogórka, piosenka kabaretowa oraz turystyka górska. Interesował się też (biernie) sportem. Był człowiekiem niezwykle dowcipnym. Idealnie pasował do niego słynny aforyzm Steinhausa: „dowcipem nie należy celować, lecz trafiać”.

Został odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalami 50-lecia i 60-lecia Olimpiady Matematycznej.

Polecamy również
V Polska Konferencja Sztucznej Inteligencji

V Polska Konferencja Sztucznej Inteligencji

Sukces polskich reprezentantek na EGMO

Sukces polskich reprezentantek na EGMO

Godziny pracy biblioteki

Godziny pracy biblioteki

Sukcesy naszych studentów w Międzynarodowym Konkursie Matematycznym im. Vojtěcha Jarníka

Sukcesy naszych studentów w Międzynarodowym Konkursie Matematycznym im. Vojtěcha Jarníka

Widok zawartości stron Widok zawartości stron